بیماری اسکب انار یکی از مهمترین بیماریهای قارچی درختان انار بهویژه در مناطق مرطوب و دارای بارندگی در فصل رشد میباشد. در سال جدید موارد زیادی از ابتلای میوه های انار به این بیماری به ویژه در استان گلستان ارائه شده است. در ادامه مطلب به بررسی این بیماری و روش های کنترل آن میپردازیم.
عامل بیماری قارچی به نام Elsinoë punicae است که باعث ایجاد لکههای سیاه، ترکخورده و زگیلمانند روی پوست میوه، شاخههای جوان و برگها میشود. این بیماری باعث کاهش شدید بازارپسندی میوه شده و خسارت اقتصادی قابلتوجهی به باغداران وارد میکند.
علائم بیماری اسکب انار:
• ظهور لکههای قهوهای تا سیاه روی پوست میوه با ظاهری زبر، سخت یا ترکخورده
• ایجاد لکههای مشابه روی برگها و شاخههای جوان
• عدم نفوذ بیماری به داخل میوه در اغلب موارد، اما کاهش شدید کیفیت ظاهری میوه
عوامل مؤثر در شیوع بیماری:
• رطوبت بالا در فصل گلدهی و رشد میوه
• بارندگی در بهار و اوایل تابستان
• تهویه ضعیف داخل تاج درخت بهعلت هرس نشدن مناسب
• کاشت متراکم و آبیاری نامناسب (غرقابی، آبیاری شبانه)
روشهای پیشگیری و مدیریت بیماری اسکب انار:
پیشگیری و مدیریت موفق زمانی کامل انجام می شود که کلیه اقدامات لازم در این خصوص انجام شود در غیر اینصورت مصرف سم به تنهایی فقط در یک بازه کوتاه مدت قادر به کنترل است و در ادامه ابتلا به بیماری وجود دارد. بنابراین از اقدامات زراعی در کنار اقدام شیمیایی نباید غافل شد:
۱. اقدامات زراعی:
• انجام هرس سالانه برای بهبود جریان هوا در داخل تاج درخت
• حذف و سوزاندن شاخهها و میوههای آلوده بهمنظور کاهش منابع اولیه آلودگی
• کاشت با فاصله مناسب و رعایت اصول مدیریت سایهاندازی درختان
• پرهیز از آبیاری در شب و استفاده از روش آبیاری قطرهای برای کاهش رطوبت محیط
۲. اقدامات شیمیایی (سمپاشی): توصیه های ارائه شده در این بخش کلی بوده و برای دریافت راهنمای اصولی حتما با کارشناس گیاهپزشکی منطقه خود تماس بگیرید.
الف) مرحله پیشگلدهی (۱۰ تا ۱۵ روز قبل از باز شدن گلها):
• استفاده از قارچکشهای مسی مانند:
اکسی کلرید مس (Copper Oxychloride) به میزان ۲ تا ۳ در هزار
هیدروکسید مس (Copper Hydroxide) به میزان ۱.۵ تا ۲ در هزار
این ترکیبات با کاهش قارچهای سطحی روی شاخهها و جوانهها، از آلودگی در مراحل بعدی جلوگیری میکنند.
ب) مرحله بعد از گلدهی (زمان تشکیل میوه):
• تکرار سمپاشی با قارچکشهای محافظتی مانند:
کاپتان (Captan) به میزان ۲ در هزار
مانکوزب (Mancozeb) به میزان ۲ در هزار
• این سمپاشی هر ۱۰ تا ۱۴ روز یکبار و بر اساس شرایط آبوهوایی تکرار شود.
ج) در شرایط آلودگی شدید:
• استفاده از ترکیب قارچکشهای سیستمیک و تماسی مانند:
تبوکونازول + مانکوزب
این ترکیب توان مقابله بالاتری با عوامل بیماریزا دارد و در باغهایی با سابقه آلودگی توصیه میشود.