سیاه یا کشمشی شدن پسته
یکی از مهمترین عارضه هایی که باغات پسته با آن روبرو هستند سیاه شدن پسته یا به اصطلاح عامیانه کشمشی شدن آن است. این عارضه در مراحل مختلف رشد و به دلیل عوامل مختلف محیطی، غذایی، آفات و بیماری رخ می دهد. در این مطلب دلایل عمده بروز این عارضه و راهکارهایی جهت کنترل و پیشگیری از آن ارائه شده است.
- تلقیح نامناسب
تلقیح نامناسب گل ماده می تواند به دلایل مختلف رخ دهد و موجب سیاه شدن پسته در مرحله ارزنی شدن پسته می گردد. از جمله عوامل موثر در تلقیح نامناسب می توان به
- کمبود مواد غذایی در زمان تشکیل میوه اشاره کرد، از جمله این عناصر می توان به عناصر کلیدی روی، بور و ازت اشاره نمود. برای درمان باید در پاییز بعد از برداشت میوه و در اسفند در مرحله تورم جوانه ها اقدام به محلولپاشی با کودهای حاوی این عناصر موسوم به "فروت ست" نمود.
- نامناسب بودن شرایط جوی از جمله وقوع بارندگی در مرحله گلدهی مانع رسیدن دانه گرده به گل ماده شده و میوه تشکیل نمی شود.
- عدم تناسب گل نر و ماده از دیگر عوامل موثر در بروز عارضه سیاه شدن پسته است. بنابراین توصیه می شود در زمان احداث باغ به سه مسئله مهم نسبت درخت نر به ماده (معمولا 1 درخت نر به ازای 10 درخت ماده در نظر گرفته می شود)، محل کاشت درخت نر (در مسیر وزش باد فصلی به سوی درختان ماده) و همچنین تناسب زمان گلدهی درخت نر و ماده توجه کافی نمود.
- خسارت آفاتی مانند تریپس در این مرحله نیز می تواند موجب سیاه شدن پسته گردد. پایش دقیق و مرتب باغ در خصوص آفات و بیماریها بسیار مهم است.
- بیماریهای قارچی
یکی از عوارض برخی بیماریهای قارچی از جمله بلایت می تواند سیاه شدن پسته باشد، بنابراین در شرایط رطوبت بالا باید به خوبی درخت را پایش و با بیماریهای مشاهده شده مبارزه نمود.
- آفات مکنده
آفات مکنده از جمله زنجره، سن، سنک و ... می توانند با فرو بردن خرطوم خود در پوست میوه و مکیدن شیره آن باعث سیاه شدن و ریزش میوه شوند.
- عوامل محیطی
بادزدگی، شن زدگی، اختلاف زیاد دمای شب و روز، بروز برخی تنشها از جمله تنش گرمایی و خشکی می تواند موجب ایجاد میوه های سیاه در پسته شود. انجام آبیاری منظم و کافی، نصب بادشکن و استفاده از کودهای ضدتنش از جمله " نیتروکالیکس" و" اکسی کال" می تواند در کاهش خسارت این عوامل موثر باشد.
- کمبود کلسیم
از جمله عناصر غذایی که باعث سیاه شدن (لکه استخوانی یا داغو) در پسته می شود عنصر کلسیم است. با توجه به نقش مهم کلسیم در کیفیت و عملکرد محصول پسته باید از ترکیبات حاوی این عنصر در زمان حیح و به میزان کافی استفاده شود. توصیه می شود در آب اسفند و استارت از نیترات کلسیم همراه آبیاری استفاده شود و محلولپاشی کودهای حاوی کلسیم (از جمله اکسی کال) از مرحله تکیل میوه تا پرکردن میوه استفاده گردد.
- آفتاب سوختگی
قرار گرفتن میوه پسته در معرض آفتاب از دیگر عواملی است که موجب سیاه شدن پوست پسته می شود. عارضه آفتاب سوختگی عمدتا به دلیل کاهش نسبت تعداد برگ به میوه رخ می دهد بنابراین برای جلوگیری از این عارضه باید از ریزش برگ به هر دلیلی (تنش، شوری، کم آبی، تغذیه، خسارت آفات و بیماری و ... ) جلوگیری نمود و در مرحله بعد از ترکیبات موثر در افزایش استحکام سلولی از جمله سیلیکات پتاسیم استفاده نمود.
